Meldunek 4 z pokładu Ewy3 – piątek , 5 lipca 2019

            Wiele mil (morskich !) żeglowaliśmy od meldunku 3 i aktualnie cumujemy w Dalsbruku; oto relacja.

            Do Kastelholmu dotarliśmy z Vårdö po (po południu 27.06) kilku godzinach emocjonującej żeglugi; ładny port; oto kilka zdań na jego temat.  Średniowieczny zamek zbudowany (XIV/XV w) na wyspie położonej w cieśninie Slottsviken (wówczas ważny szlak wodny); rozbudowany przez króla Gustawa Wazę; nazwany (1525) „kluczem do Szwecji”; ośrodek administracji Alandów; tracił stopniowo znaczenie obronne w XVII w (użycie artylerii); częściowo zniszczony przez pożar (1745); opuszczony w roku 1770; obecnie muzeum.  W pobliżu zamku znajduje się skansen Jana Karlsgårdena (stare budownictwo wiejskie; obiekty związane z życiem codziennym, sztuką, rzemiosłem i muzyką); w  skansenie odbywają się uroczystości „Święta Lata” (szw. = Midsommar) oraz organizowane są targi, jarmarki i imprezy ludowe. W miejscowości Sund (3 km na NE) znajduje się średniowieczny (1250 - 1275) kościół św. Jana Chrzciciela - największy na Alandach; zachowane fragmenty polichromii (XIII w); najcenniejszym zabytkiem jest dębowy krzyż (1250) wysokości 5,06 m; liczne rzeźby (XIII/XIV w) zostały sprzedane (1880) do Muzeum Historycznego w Turku (badania dendrochrochronologiczne wykazały, że dębina pochodziła z Schleswig - Holstein); zachował się ołtarz szafkowy (XV w; pochodzący z północnej Polski) oraz dekoracja malarska organów (XVIII w); budowla i wystrój wykazują duże podobieństwo do obiektów na Gotlandii.

           

Niestety prognoza pogody nie daje nam zbyt wiele czasu; mamy 3 dni wiatrów 3 – 4 B z W a potem będzie trzy dni na sztormowo; 28.06 zwiedzamy szybko skansen (warto było), oglądamy z zewnątrz zamek i o 12:15 ruszamy w drogę z zamiarem dotarcia w trzy dni do Turku (85 Mm) aby tam przeczekać zbyt silne wiatry zwiedzając miasto. Po trzech dniach świetnej (3 – 4 B „w plecy”) żeglugi (i dwóch noclegach na kotwicy) cumujemy w Turku w porcie powstałym na terenie dawnej stoczni jachtowej; miła żeglarska atmosfera; jacht zbudowany w latach 30 – tych w tej stoczni; 3 km do centrum; kilka słów na temat Turku.

            Turku (szw. = Åbo) – najstarsze miasto fińskie; jako znaczna osada handlowa jest wymieniane w kontekści podboju i chrystianizacji Finlandii (1154) przez Eryka IX (króla Szwecji); powstały: pierwsze biskupstwo (w Finlandii), katedra (1300) i uniwersytet (1640); w XIV w miasto przyjęto do Hanzy; było ono stolicą Księstwa Finlandii do roku 1812. Z Turku wiąże się „wątek polski”. Katarzyna Jagiellonka (1526 – 1583) – najmłodsza córka Zygmunta I Starego i Bony Sforzy poślubiła (1562) Jana Wazę - księcia Finlandii (1558 - 1563), przyrodniego brata króla Szwecji Eryka IX; małżonkowie zamieszkali na zamku w Turku; ponieważ spiskowali przeciwko królowi jego wojska zdobyły zamek a małżonków uwięziono na zamku w Gripsholm (ok. 50 km na W od Sztokholmu) gdzie urodził się (1566) ich syn Zygmunt – późniejszy polski król elekcyjny Zygmunt III Waza (1587 – 1632). Eryk IX został obalony i uwięziony (1568) a książę  Jan został królem Szwecji (1569 – 1592) jako Jan III Waza. Po jego śmierci jedyny syn Zygmunt był oczywistym pretendentem do tronu szwedzkiego; w roku 1592 doprowadzono do unii personalnej Rzeczpospolitej ze Szwecją; Zygmunt III Waza został koronowany w katedrze w Uppsali (1594) na króla Szwecji; unię obalił (1599) jego stryj – Karol Sudermański, który objął tron Szwecji jako Karol IX Waza. Zarówno „Wazowie szwedzcy” jak i „Wazowie polscy” (Zygmunt III, a następnie jego synowie: Władysław IV i Jan II Kazimierz) rościli sobie tytularne prawo do Szwecji i Rzeczpospolitej; był to okres (1598 – 1660) niemal bezustannych wojen polsko – szwedzkich.

            W roku 1827 wielki pożar zniszczył niemal całkowicie średniowieczne centrum (ocalał tyko niewielki fragment – Luostarinmäki) i katedrę, odbudowano je wg projektów C. L. Engela. Zachował się natomiast zamek zbudowany w latach 1280-1310, przebudowany (1555 – 1563) przez księcia Jana Wazę w stylu renesansowym; odremontowany w latach 1961 – 1977 mieści muzeum.  Turku jest sporym (190 000 mieszkańców) miastem przemysłowym (przemysł stoczniowy, biotechnologia, informatyka); w roku 2011 był Europejską Stolicą Kultury. W Turku urodził się i mieszkał 35 lat Paavo Nurmi (1897 – 1973) – najbardziej utytułowany fiński sportowiec; biegacz długodystansowy, 9 – krotny złoty medalista olimpijski; w Paryżu (1924) zdobył 5 razy „złoto”; wielokrotny rekordzista świata. Jedyny (?) sportowiec, któremu za życia postawiono pomnik w rodzinnym mieście.

            Atrakcją dla żeglarzy jest Forum Marinum – muzeum morskie prezentujące bogate zbiory oraz kilkanaście statków i okrętów zacumowanych u ujścia rzeki Aurajoki; warto wymienić: „Suomen Joutsen” (pol. = „Fiński Łabędź”) - pełnorejowy trójmasztowiec (zbudowany w w roku 1902 we Francji, LOA = 96 m, 2800 m2 żagli, eksploatowany przez różnych armatorów, kupiony w roku 1930 przez rząd fiński został statkiem szkolnym marynarki wojennej i handlowej.

            Przez dwa dni zwiedzamy wszystko sumiennie; w porcie, dosyć dobrze chronionym od W, wieje nam w prawą burtę 4 – 5 B szarpiąc cumami.

            Od 29.06 do 5.07 (czyli dzisiaj) żeglowaliśmy przy wiatrach 3 – 5 B po okolicznych wodach unikając „zbyt otwartego morza” (między wyspami mimo silnego wiatru fala jest umiarkowana; nie przekracza 1 m), nocując zacumowani „do granitu” w dobrze chronionych i bardzo malowniczych zatoczkach – jeziorkach; jedną noc staliśmy w porcie Teijo (akumulatory); to było żeglarstwo z dużą porcją adrenaliny; tylko na zarefowanycm grocie baksztagiem kręcilimy 5 – 5,5 knota; dzisiaj przed południem na samym foku fordewindem 4 – 5 knotów (5 B na wiatromierzu); aktualnie cumujemy w Dalsbruku; burza za burzą z krótkimi ulewami; czekamy aż obecna się skończy aby wygrzać się w saunie.

                        Pozdrawiamy wszystkich, którzy nas lubią: Ewa i Waldemar.

01-Kastelholm_skansen

 

02-Kastelholm_zamek

 

03-Turku_Ewa_na_kierowniczym_stanowisku

 

04-Turku_Forum_Marinum_Finski_Labadz

 

05-Turku_Paavo_Nurmi_biegacz_wszechczasow

 

06-Turku_Suomen_Joutsen

 

07-Turku_zamek

 

08-Okolice_Turku_Cumujemy_do_granitu_godzina_4_10

 

09-Okolice_Turku_cumujemy_do_granitu_relaks_armatora

 

10-Okolice_Turku_poranek_przy_granicie

 

11-W_drodze_do_Dalsbruku_Okrutne_Morze_5B

PŁYWAJ Z GŁOWĄ !!!

Fala podczas stawiania masztu czy dobijania może być przyczyną katastrofy